Motivasyonu Anlamak: Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi

İnsan, ihtiyaçları bitmeyen bir varlıktır ve insan hayatı bu ihtiyaçları doyuma ulaştırma döngüsü içerisindedir. Temel ihtiyaçlarını karşılayan insanlar hayatlarını devam ettirmek adına bazı motivasyonlara yönelirler. Bu tatminsizliği ve hayattan beklentiler döngüsünü Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Piramidi’nden faydalanarak inceleyebiliriz.

Motivasyon Nedir?

“Motivasyon (güdülenme), fiziksel ve psikolojik aktiviteleri başlatma, yönetme ve devam ettirmeyi kapsayan her türlü süreç için kullanılan genel terimdir. Motivasyon kelimesi Latince’de  “hareket etmek (to move)” anlamında olan movere kelimesinden gelir.” (Gerrig, Richard J. & Zimbardo, Philip G, Psikoloji ve Yaşam, 2012, s. 343)

Yaşam İçerisinde Motivasyon

İnsan temel ihtiyaçları haricinde yaşamını temellendirebileceği birçok faktöre ihtiyaç duyar. Birçok kuramcı yıllar süren araştırmalar doğrultusunda insanın yaşamını devam ettirebilmesi için beklentilerin, tatminin ve motivasyonun var olması gerektiği sonucuna ulaşmıştır.

Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi

1 Nisan 1908 doğumlu Abraham Maslow insan içgüdüleriyle ilgilenmiş bir psikologdur.

Maslow, araştırmaları sonucunda insanın ihtiyaçlarını ve beklentilerini fizyolojik ve psikolojik ihtiyaçlardan oluşan 5 katlı bir piramit üzerine temellendirmiştir. Alt tabakalarda fizyolojik ihtiyaçlar, üst tabakalarda da psikolojik ihtiyaçlar bulunur. Maslow’un piramidinde insan alt tabakalarda bulunan ihtiyaçlarını doyuma ulaştırmadan üst tabakalardaki ihtiyaçlara ulaşamaz.

 

• Biyolojik İhtiyaçlar: İnsanın yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesi için gereksinim duyduğu yeme, içme, barınma ve üreme gibi ihtiyaçlardır.
• Güvenlik İhtiyacı: Kişinin dış faktörlere karşı hissettiği tehlikeyi sonlandırma ihtiyacıdır.
• Sosyal İhtiyaçlar: Temel ihtiyaçlarını karşılamış olan birey sevilmeye, ait olmaya ve sevmeye ihtiyaç duyar dolayısıyla kendisine en uygun gördüğü topluluğa katılarak bu ihtiyacını gidermeye çalışır.
• Değer İhtiyacı: Aidiyet ve sevgi gibi ihtiyaçlarını karşılamış olan birey kendisine güven duymak ve kendisine duyduğu güvenden ötürü çevresinden de saygınlık görmek ister. Kendisini yeterli görmek için etrafına bunu ispatlamaya çalışır.
• Kendini Gerçekleştirme İhtiyacı: Tüm ihtiyaçlarını karşılamış olan birey piramidin son basamağına ulaşır ve kendini keşfetme ihtiyacı duyar. Bu basamağa ulaşmış olan birey kendisini tatmin etmek için var olan potansiyelini kullanarak kendini gerçekleştirmelidir. İnsan, bu düzeyde hayatının kendisi için taşıdığı anlama ulaşmaya çalışır dolayısıyla insanları birbirinden ayıran basamak da ‘Kendini Gerçekleştirme’ basamağıdır. Fakat Maslow’a göre herkesin bu basamağa ulaşması imkansızdır.

Kendisini gerçekleştirmiş insan;

• Kendisini ve doğayı olduğu gibi kabullenir,
• İçinden geldiği gibi davranır,
• Bakış açısı geniş olmakla beraber yaratıcıdır ve mizahı kuvvetlidir,
• Bireysellik yerine sorunlar üzerine yoğunlaşır ve toplumun refahı için uğraşır,
• Hayatı nesnel değerlendirebilir.

Kitap Önerisi: Hermann Hesse- Siddhartha

---

Kaynakça:

• http://pskolojk.blogspot.com/2012/05/maslowun-ihtiyac-piramidi.html
• https://www.bilgiustam.com/maslowun-ihtiyaclar-hiyerarsisi-nedir/
• Gerrig, Richard J. & Zimbardo, Philip G, Psikoloji ve Yaşam, 2012, s. 343